Morze Bałtyckie to nie tylko okno na świat dla dostaw ropy naftowej i gazu do Polski, ale również miejsce gdzie mają stanąć potężne farmy wiatrowe, które zasilą polską gospodarkę w gigawaty zielonej energii. Na dnie Bałtyku położone są również kable HVDC którymi płynie energia elektryczna od naszych partnerów handlowych jak również światłowody bez których trudno sobie wyobrazić funkcjonowanie dzisiejszego świata.
W ostatnich latach obserwujemy wzrost ataków na infrastrukturę krytyczną na morzu i powstaje pytanie w jaki sposób skutecznie ją zabezpieczyć? Nad Bałtykiem obserwujemy też bardzo pozytywne zjawisko, w ostatnich kilkunastu miesiącach do grona państw NATO dołączyły Szwecja i Finlandia wzmacniając Sojusz Północnoatlantycki w naszym regionie. Podczas pierwszej edycji konferencji BEZPIECZEŃSTWO INFRASTRUKTURY ENERGETYCZNEJ NAD MORZEM poruszymy kwestie zabezpieczenia infrastruktury energetycznej na Morzu Bałtyckim zarówno jeśli chodzi o terminale naftowe i LNG, rurociągi naftowe i gazociągi, podmorskie światłowody i kable energetyczne oraz stacje energetyczne, wyprowadzenia mocy z offshore wind oraz elektrowni atomowej w Choczewie.
Warto zastanowić się w jaki sposób skutecznie chronić krytyczną infrastrukturę, przygotować odpowiednie ramy prawne odpowiadające nowym wyzwaniom z którymi się obecnie mierzymy, a także zacieśnić współpracę różnych służb w krajach basenu Morza Bałtyckiego.
Podczas ENERGYSECURITYCONGRESS.PL przyjrzymy się również doświadczeniom Duńczyków w zabezpieczeniu infrastruktury krytycznej na morzu, omówimy również przykłady z Ukrainy, która od blisko trzech lat bohatersko broni się przed rosyjską agresją również w obszarze infrastruktury energetycznej.
Michał Niewiadomski, Klub Energetyczny w rozmowie z Wiceprezesem Agencji Rozwoju Przemysłu, Jakubem Dulskim:
Rozwój Morskich Farm Wiatrowych to wielka szansa dla polskiego przemysłu. W których obszarach polskiego offshore wind ARP S.A. widzi miejsce dla siebie?
Morska energetyka wiatrowa to ogromna szansa dla polskiej gospodarki i kluczowy element transformacji energetycznej naszego kraju. ARP S.A. dostrzega w tym projekcie strategiczny kierunek rozwoju i aktywnie angażuje się w jego realizację. Dlaczego? Przede wszystkim ze względu na bezpieczeństwo energetyczne kraju. MFW to stabilne i przewidywalne źródło energii, które uniezależnia nas od importu paliw kopalnych. Z drugiej strony to czysta energia redukująca emisję gazów cieplarnianych, co wspiera walkę ze zmianami klimatu. Z puntu widzenia ARP S.A. to jednak element rozwoju gospodarczego, bo offshore to przecież nowe miejsca pracy, inwestycje i innowacyjne technologie.
Agencja Rozwoju Przemysłu koncentruje się na kilku kluczowych obszarach. Po pierwsze – Polska ma potencjał, aby stać się ważnym producentem komponentów dla morskich farm wiatrowych, takich jak turbiny, fundamenty czy kable podmorskie. ARP S.A. wspiera rozwój tego sektora poprzez inwestycje w nowoczesne technologie i współpracę z partnerami zagranicznymi.
Powstająca w Gdańsku, przy udziale ARP S.A., fabryka wież wiatrowych odegra znaczącą rolę w sektorze offshore. Budowa postępuje zgodnie z harmonogramem, a produkcja ruszy w II kw. 2025 r. Inwestycja ta o wartości 200 mln euro jest realizowana przez spółkę Baltic Towers, powstałą w wyniku współpracy ARP S.A. i hiszpańskiej spółki GRI Renewable Industries, S.L. To największy i najnowocześniejszy obiekt tego typu w Europie. Możliwości produkcyjne fabryki, w której zatrudnienie znajdzie 500 wykwalifikowanych osób, wynosiły będą 150 wież rocznie. Obiekt powstaje na terenie dawnej Stoczni Gdańskiej. To miejsce ważne nie tylko historycznie, ale także położone strategicznie, zapewniające bezpośredni dostęp do nabrzeża, co znacznie ułatwi transport gotowych wież.
Ponadto, Agencja Rozwoju Przemysłu S.A. aktywnie wspiera transformację energetyczną poprzez działania mające na celu przyspieszenie dekarbonizacji. Milowym krokiem w tym kierunku była informacja z dnia 13 stycznia b.r. o utworzeniu pierwszego zielonego funduszu infrastrukturalnego w Polsce.
Polski Zielony Fundusz ARP TFI to inicjatywa Agencji Rozwoju Przemysłu S.A. mająca na celu finansowanie inwestycji wspierających zrównoważony rozwój.
Grupa Przemysłowa Baltic, której udziałowcem jest ARP S.A. w styczniu zakończyła realizację dwóch konstrukcji morskich stacji elektroenergetycznych dla pierwszej farmy powstającej w polskiej strefie basenu Morza Bałtyckiego – czy to będzie jedyny wkład tej grupy w rozwój offshore wind.
Proszę pamiętać, że w skład GBP wchodzą spółki Baltic Operator, d. Stocznia Gdańska i Energomontaż-Północ Gdynia, których podstawową działalnością jest produkcja konstrukcji stalowych dla polskich i zagranicznych klientów w zakresie energetyki wiatrowej, projektów offshore i onshore oraz przemysłu stoczniowego. Sama Grupa Przemysłowa Baltic znacząco przyczynia się do rozwoju morskiej energetyki wiatrowej w Polsce, wspierając transformację energetyczną kraju i umacniając swoją pozycję na rynku. Chcąc odgrywać kluczową rolę w rozwoju sektora GPB angażuje się w wiele niezwykle ważnych działań. Rozwija lokalny łańcuch dostaw poprzez integrację polskiego przemysłu wokół projektów morskiej energetyki wiatrowej. Wzmacnia współpracę i dialog z partnerami biznesowymi oraz buduje pozycję lidera w sektorze. Kooperuje z krajowymi instytucjami edukacyjnymi w celu przygotowania i pozyskania wykwalifikowanej kadry dla polskiego sektora offshore.
Spółka Energomontaż-Północ Gdynia (EPG), należąca do GPB, wzmacnia z kolei swoje kompetencje w obszarze energetyki jądrowej. W tym roku firma znalazła się na krótkiej liście dostawców dla przyszłej, pierwszej elektrowni jądrowej która będzie realizowana przez konsorcjum firm Westinghouse i Bechtel w Choczewie, a teraz dodatkowo została uznana za jednego z potencjalnych wykonawców komponentów mechanicznych typu WBS3 na potrzeby tej strategicznej inwestycji.
GP Baltic i stocznia CRIST z Gdyni już dziś oferują nowoczesne, w pełni wyposażone stacje transformatorowe dla morskiej energetyki wiatrowej (MEW). Produkcja morskich stacji elektroenergetycznych wytworzonych i przekazanych dla projektu Baltic Power, pierwszej polskiej morskiej farmy wiatrowej to gigantyczna konstrukcja, która waży około 1,3 tys. ton i ma wymiary 20 x 30 x 40 metrów. Współpraca z CRIST to łączenie kompetencji, zasobów i doświadczeń obu partnerów.
Podczas styczniowej konferencji poświęconej bezpieczeństwu infrastruktury energetycznej na morzu – EnergySecurityCongress.pl dużo uwagi poświęcaliśmy kwestiom prawnym, technologicznym i współpracy służb oraz sił zbrojnych.
W których obszarach morskiej infrastruktury można zwiększać udział polskich firm specjalizujących się w sektorze obrony i bezpieczeństwa? Tak by local content budować i w tym obszarze.
Polskie firmy, zwłaszcza te z doświadczeniem w sektorze zbrojeniowym mają dużą szansę na rozszerzenie swojej działalności na rynek morskiej infrastruktury. Ma to szczególnie znaczenie w kontekście bezpieczeństwa w polskiej strefie basenu Morza Bałtyckiego. To nie tylko okno na świat dla eksportu i importu towarów, w tym dostaw ropy naftowej i gazu do Polski, ale również miejsce, gdzie przybywa wrażliwej infrastruktury. Rodzime firmy mogą zwiększyć swój udział np. budując systemy monitoringu i wczesnego wykrywania, radarów, sonarów oraz powietrznych i podmorskich dronów. Z pewnością warto pomyśleć o produkcji bezzałogowych pojazdów nawodnych i podwodnych do patrolowania i naprawy infrastruktury. Ważne będą zintegrowane systemy dowodzenia, łączności, teleinformatyczne oraz technologii obronnych dla sektora morskiego.
Sądzę jednakże kluczowa jest budowa i modernizacja okrętów patrolowych i wielozadaniowych dla służb morskich, statków ratowniczych czy jednostek wsparcia operacji podwodnych i hydrograficznych oraz specjalistycznych jednostek instalacyjnych i serwisowych, przez polskie stocznie.
Agencja Rozwoju Przemysłu będzie aktywnie wspierać polskie firmy w budowie nowych jednostek służących do realizacji i serwisowania Morskich Farm Wiatrowych. Pod koniec stycznia ARP S.A. oraz TELE-FONIKA KABLE S.A. podpisały list intencyjny, w którym zadeklarowały wolę realizacji projektu, polegającego na budowie morskiej jednostki instalacyjnej Cable Lay Vessel tzw. kablowca na potrzeby budowy i obsługi morskich farm wiatrowych. Bezpieczeństwo i ochrona strategicznych instalacji Morza Bałtyckiego, takich jak porty, farmy wiatrowe czy szlaki żeglugowe są dziś priorytetem nie tylko Polski, ale również Unii Europejskiej oraz NATO.
Mając na uwadze gwałtowny wzrost potrzeb dotyczących budowy podmorskich instalacji oraz brak jednostek pływających do układania i naprawy kabli podmorskich, zarówno na krajowym jak i światowym rynku, budowa statku typu Cable Laying Vessel to inwestycja bardzo potrzebna. Chcemy uczestniczyć w realizacji CLV na potrzeby budowy i obsługi morskich farm wiatrowych w pierwszej fazie na Bałtyku, ale także zdolnego do żeglugi i pracy na innych akwenach, zwłaszcza Morza Północnego. Wyraziliśmy chęć nawiązania współpracy poprzez utworzenie podmiotu, który będzie realizował ten projekt.
Wykorzystanie krajowych kompetencji jest dla nas niezwykle istotne w aspekcie szeroko rozumianego bezpieczeństwa energetycznego czy infrastrukturalnego. Tego typu jednostki mogą służyć do układania i naprawy zarówno kabli morskich farm wiatrowych, jak i kabli energetycznych, telekomunikacyjnych czy światłowodowych.
Dynamiczny rozwój projektów MEW, w które angażuje się ARP S.A., a także innych projektów instalacyjnych i infrastrukturalnych, planowanych i już realizowanych w polskiej przybrzeżnej strefie ekonomicznej niesie za sobą konieczność posiadania wyspecjalizowanej jednostki morskiej. Wybudowanie jej na potrzeby obsługi morskich farm wiatrowych pozwoli polskim przedsiębiorstwom dołączyć do globalnych poddostawców na rynku morskich farm wiatrowych. To inwestycja uzasadniona operacyjnie i ekonomicznie. Statki tego typu to zaawansowane technologicznie platformy wyposażone w wiele specyficznych systemów. Są to m.in. systemy do układania kabli czy systemy obserwacji i monitorowania prac podwodnych. Jednostki te wyposażone są zwykle w pojazdy podwodne oraz urządzenia do pogrążania kabli w dnie.
Priorytetem więc jest zajęcie odpowiedniej pozycji w globalnym łańcuchu dostaw, a także maksymalizacja tzw. local content.
Agencja Rozwoju Przemysłu S.A., stojąc w pierwszej linii transformacji energetycznej kraju, widzi dla siebie miejsce w polskim offshore w kilku kluczowych obszarach. Przede wszystkim to wspieranie polskiego przemysłu stoczniowego i zakładów produkcyjnych w przygotowaniu do wytwarzania wież, fundamentów i innych komponentów niezbędnych dla offshore. To także inwestycje w infrastrukturę portową poprzez wsparcie rozwoju i modernizację nabrzeży, które będą obsługiwać budowę i eksploatację farm wiatrowych na Bałtyku. Naszym priorytetem jest finansowanie tych przedsięwzięć i rozwój łańcucha dostaw poprzez udzielanie wsparcia finansowego, a także organizacyjnego polskim firmom.
Jako firma inwestująca w rozwój przemysłu, widzimy te działania jako integralne elementy, które nie tylko wspierają rozwój rynku offshore w Polsce, ale także przyczyniają się do osiągania celów zrównoważonego rozwoju i transformacji energetycznej kraju. Polskie farmy wiatrowe na Bałtyku to największy projekt energetyczny w historii krajowego przemysłu.
Według Polskiego Stowarzyszenia Energetyki Wiatrowej inwestycje w polskie offshore osiągną wartość 40 mld zł, przynosząc 178 mld zł wartości dodanej dla polskiej gospodarki, spadek emisji CO2 o ok. 102 mln ton rocznie, a także ponad 100 tysięcy nowych miejsc pracy. Potencjał energetyczny polskiej części Bałtyku szacowany na 33 GW, jest jednym z największych w Europie. W polskiej części znajduje się nawet 30% potencjału morskiej energetyki wiatrowej w obszarze Morza Bałtyckiego. Według branży wiatrowej pełne wykorzystanie tych zasobów pozwoliłoby na zaspokojenie niemal 60% zapotrzebowania na energię elektryczną Polski.
Do 2030 roku z obecnie realizowanych projektów morskiej energetyki wiatrowej trafi do polskiego systemu energetycznego prawie 6 GW mocy, a do 2040 roku będzie to 18 GW. Oto argumenty, dlaczego angażujemy się w ten sektor.
Morska energetyka wiatrowa to strategiczny kierunek rozwoju Polski, dlatego ARP S.A. aktywnie inwestuje w rozwój kompetencji, infrastrukturę i nowe technologie, aby polskie firmy mogły skutecznie konkurować na tym dynamicznie rozwijającym się rynku. To szansa dla Polski na stworzenie silnego i konkurencyjnego sektora gospodarki, który będzie generował nowe miejsca pracy, innowacje i inwestycje. Jestem przekonany, że Polska ma potencjał, aby stać się liderem w tym obszarze.
16 stycznia 2025 r.
godz.: 9:00
Centralny Dom Technologii
ul. Krucza 50,
Warszawa
Michał Niewiadomski
Klub Energetyczny
Tel. +48 502 372 373